Inox là một vật liệu phổ biến trong sản xuất và đời sống, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Dù quen thuộc, nhiều người vẫn chưa biết inox thực chất là kim loại gì, có những loại nào, và làm sao để sử dụng lâu bền. Với khả năng chống ăn mòn vượt trội và độ bền lâu dài, inox còn được đánh giá cao nhờ tính tái chế hoàn toàn, góp phần bảo vệ môi trường và tiết kiệm tài nguyên. Nhờ những đặc điểm nổi bật này, inox không chỉ hiện diện trong các vật dụng gia đình như dao, kéo, bồn rửa mà còn đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực xây dựng và nhiều ngành công nghiệp khác.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn khám phá thêm thông tin về các loại inox phổ biến, ứng dụng thực tế, và xu hướng sử dụng trong tương lai để hiểu rõ hơn về giá trị của vật liệu này.
Inox là gì?
Inox hay còn gọi là thép không gỉ, là một hợp kim đặc biệt được cấu thành chủ yếu từ sắt (Fe) và crom (Cr), với hàm lượng crom ít nhất 10,5% khối lượng. Ngoài ra, inox còn chứa các yếu tố khác như carbon (dưới 1,2%), niken, mangan, silic và đồng.
Một số loại inox cao cấp còn bổ sung molypden để tăng cường khả năng chống ăn mòn. Vật liệu này nổi bật nhờ vào độ bền cao, khả năng chống ăn mòn và giữ được vẻ sáng bóng, vì thế được ứng dụng rộng rãi trong việc chế tạo các sản phẩm trong đời sống hàng ngày.
Độ bền của inox phụ thuộc vào tỷ lệ pha trộn các kim loại như crom và carbon. Inox có khả năng chống oxy hóa tốt khi hàm lượng crom trong hợp kim cao. Các loại inox phổ biến hiện nay bao gồm inox 201, inox 410, inox 304, inox 301 và inox 430 mỗi loại có đặc tính và ứng dụng riêng biệt.
Ra đời vào đầu thế kỷ 20 bởi Harry Brearley, inox nhanh chóng trở thành vật liệu quan trọng trong nhiều ngành công nghiệp. Ban đầu, inox được sử dụng chủ yếu trong lĩnh vực quốc phòng và y tế nhờ tính kháng khuẩn. Hiện nay, inox đã được phát triển thành nhiều dòng sản phẩm chuyên biệt, phục vụ cho các nhu cầu đa dạng trong cuộc sống và công nghiệp.
Tính chất của inox
Inox, sở hữu nhiều tính chất vượt trội giúp nó trở thành vật liệu phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp. Một số tính chất nổi bật của inox bao gồm:
- Độ bền cao: Inox có độ cứng và độ bền vượt trội, làm cho nó mạnh mẽ và ổn định trong môi trường sử dụng khắc nghiệt.
- Khả năng chống ăn mòn và chịu nhiệt tốt: Inox, đặc biệt là nhóm austenit, có khả năng chống oxy hóa và ăn mòn rất cao, giúp duy trì tính chất vật liệu trong thời gian dài.
- Độ dẻo dai và độ cứng: Inox có độ dẻo dai tốt, ngay cả ở nhiệt độ thấp, đồng thời vẫn giữ được độ cứng vững khi cần thiết.
- Tốc độ hóa bền rèn cao: Tốc độ này mang lại khả năng chịu lực tốt, giúp inox đáp ứng được các yêu cầu trong các ứng dụng yêu cầu độ bền cơ học cao.
- Phản ứng từ thấp: Inox nhóm austenit có phản ứng từ kém, phù hợp với những ứng dụng không yêu cầu tính từ tính mạnh.
Phân loại inox
Inox tại Việt Nam được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ gia dụng đến công nghiệp. Dưới đây là các loại inox chính, được phân chia theo cấu trúc tinh thể và thành phần hợp kim, inox được chia thành 4 nhóm chính:
- Austenitic (SUS 316, 304, 301, …): Inox nhóm này có khả năng chống ăn mòn rất tốt, dễ uốn, hàn và không bị nhiễm từ. Đây là loại inox được sử dụng nhiều trong các sản phẩm yêu cầu tính thẩm mỹ cao như đồ gia dụng, tàu thuyền, và các ống công nghiệp. Đồng thời giá để thu mua loại inox này tại các đơn vị thu mua phế liệu inox luôn nằm ở mức cao khi so sánh với các loại inox khác.
- Ferritic (SUS 430, 410, 409): Inox ferritic có khả năng chống ăn mòn tốt, giống thép mềm, có tính bền bỉ và chịu nhiệt cao. Loại inox này thường xuất hiện trong các sản phẩm như nồi hơi, máy giặt và một số thiết bị gia dụng. Mức giá thu mua các loại inox này thường thấp hơn so với loại Austenitic.
- Austenitic-Ferritic (Duplex) (LDX 2101, 2205, …): Đây là sự kết hợp giữa tính chất của inox austenitic và ferritic, mang lại độ bền cơ học và khả năng chịu lực tốt, đồng thời vẫn giữ được khả năng chống ăn mòn cao.
- Martensitic (SUS 420, 410S): Inox martensitic có độ cứng cao, chịu ăn mòn kém hơn các nhóm inox khác nhưng lại có tính bền vững rất tốt. Nó thường được sử dụng để sản xuất các linh kiện như lưỡi dao và cánh tuabin.
Cách nhận biết các loại inox hiện nay
Việc phân biệt các loại inox thông dụng như inox 201, 304, 316, 430,… có thể được thực hiện thông qua một số phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả:
Kiểm tra bằng dung dịch M2 (Molybdenum)
- Bước 1: Bạn cần làm sạch bề mặt các mẫu thử inox, loại bỏ các vết bẩn (nếu có).
- Bước 2: Nhỏ 1-2 giọt dung dịch M2 (Molybdenum) lên bề mặt các mẫu thử Inox.
- Bước 3: Sử dụng pin 9V để kiểm tra: Dùng cực dương (+) chạm vào bề mặt mẫu thử còn cực âm (-) chạm vào dung dịch Molybdenum trong khoảng 2-3 giây. Lưu ý là bạn không được để cực âm của pin tiếp xúc với bề mặt inox vì sẽ khiến cục pin của bạn bị đoản mạch.
Nếu dung dịch Molybdenum trên mẫu inox có kết tủa màu đen thì đó là inox 304. Nếu ra kết tủa màu đỏ thì là inox 316. Còn nếu dung dịch không đổi màu thì đó là inox 201 và inox 430. Việc mẫu thử inox 316 ra kết tủa đỏ là do trong thành phần hóa học của inox 316 có một lượng nhỏ Molybdenum.
Kiểm tra bằng nam châm
Đây là cách phổ biến nhất để phân biệt các loại inox hiện nay. Các loại inox chất lượng cao như inox 304 hay inox 316 có thành phần Crom cao dẫn đến mất đi từ tính và nam châm không thể hút được. Ngược lại với các loại inox 201, 430 có từ tính cao nên sẽ hút được nam châm.
Kiểm tra bằng dung dịch axit
Dùng các dung dịch axit (thường là HCl và H2SO4 loãng) lên bề mặt inox để kiểm tra, nếu inox nhanh chóng bị chuyển màu, sủi bọt và bị ăn mòn rõ rệt thì có thể khẳng định đây là loại inox 201 hoặc inox 430. Còn nếu bề mặt chỉ bị chuyển màu nhẹ hoặc không có dấu hiệu ăn mòn đáng kể thì có thể khẳng định đó là inox 304 hoặc inox 316. Đặc biệt, inox 316 sẽ có khả năng chống ăn mòn với axit tốt nhất còn inox 304 sẽ có hiện tượng phản ứng nhẹ hơn.
Thông qua các phương pháp trên, bạn có thể dễ dàng nhận biết các loại inox hiện nay trên thị trường từ đó tham khảo mức giá thu mua đối với từng loại inox của các đơn vị đang cung cấp dịch vụ thu mua phế liệu inox hiện nay.
Những lưu ý khi bảo quản vật dụng làm từ inox
Inox là chất liệu phổ biến được sử dụng rộng rãi trong đời sống hằng ngày như các vật dụng nhà bếp, đồ dùng gia đình và thiết bị công nghiệp nhờ đặc tính sáng bóng, bền bỉ, chống ăn mòn. Tuy nhiên, để duy trì độ sáng đẹp và kéo dài tuổi thọ của các vật dụng làm từ inox thì dưới đây là 5 lưu ý kèm lời khuyên từ kinh nghiệm trong việc thu mua phế liệu inox:
- Bạn nên rửa sạch bằng nước sạch và lau khô ngay sau khi sử dụng vật dụng làm từ inox để hạn chế các vết ố, vết nước hoặc dấu vân tay còn in trên bề mặt vật dụng. Điều này giúp duy trì độ sáng bóng và bền đẹp của vật dụng inox.
- Không sử dụng các chất tẩy rửa mạnh như thuốc tẩy, dung dịch có chứa axit hoặc chất ăn mòn mạnh, vì những chất này sẽ làm hỏng bề mặt inox, gây mất độ bóng và giảm tuổi thọ sản phẩm. Thay vào đó, tôi khuyên bạn nên sử dụng các dung dịch tẩy rửa nhẹ, trung tính, an toàn cho inox.
- Không sử dụng các vật liệu cứng hoặc sắc nhọn như miếng chùi kim loại vì sẽ gây ra các vết trầy xước khó phục hồi trên bề mặt. Thay vào đó bạn nên sử dụng khăn vải mềm hoặc miếng xốp chuyên dụng để vệ sinh vật dụng inox.
- Tránh để các vật dụng inox tiếp xúc gần với muối, nước biển hoặc dung dịch có chứa clorua vì sẽ khiến cho vật dụng inox của bạn bị ăn mòn, xuống cấp nhanh chóng hoặc thậm chí bị oxy hóa nếu tiếp xúc trong thời gian dài.
- Vật dụng inox của bạn cần được bảo quản ở những nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp và môi trường ẩm ướt kéo dài.
Việc bảo quản các vật dụng inox là việc làm cần thiết vì nó không chỉ giúp cho đồ vật inox của bạn luôn được sáng bóng, bền đẹp, có tuổi thọ lâu hơn mà còn giúp cho bạn nếu có nhu cầu bán cho các đơn vị thu mua phế liệu inox sẽ được mức giá cao hơn.
Quy trình tái chế inox
Quy trình tái chế inox bao gồm 6 bước chính để biến phế liệu inox sau khi được thu mua thành sản phẩm mới, giúp bảo vệ môi trường và tiết kiệm tài nguyên. 6 bước cơ bản như sau:
- Thu gom và phân loại: Phế liệu inox được thu gom từ các nguồn khác nhau, sau đó phân loại theo loại, kích thước và độ tinh khiết để dễ dàng xử lý.
- Cắt và nghiền: Những mảnh inox lớn được cắt nhỏ và nghiền thành các hạt inox nhỏ để dễ dàng tái chế.
- Loại bỏ tạp chất: Các tạp chất như bụi, dầu mỡ và các vật liệu khác được loại bỏ bằng các phương pháp như từ trường, sàng lọc, rửa hoặc dùng hóa chất.
- Nung chảy: Inox được nung chảy ở nhiệt độ cao, giúp điều chỉnh thành phần hóa học để đạt chất lượng cao nhất.
- Đúc hoặc cán: Inox nóng chảy được đúc thành các sản phẩm hoặc cán thành các tấm inox mỏng.
- Gia công và hoàn thiện: Cuối cùng, inox được gia công, đánh bóng, mài và hàn để tạo ra sản phẩm hoàn chỉnh.
Xu hướng sử dụng inox trong tương lai
Inox đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong các ngành công nghiệp mới, nhờ vào các tính năng vượt trội của nó. Trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, inox được sử dụng trong sản xuất thiết bị như tuabin gió và hệ thống năng lượng mặt trời, giúp tăng hiệu suất và độ bền của các thiết bị này.
Bên cạnh đó, trong y học tiên tiến, inox được ứng dụng rộng rãi trong chế tạo dụng cụ y tế như dao mổ và kim tiêm, đáp ứng các yêu cầu khắt khe về vệ sinh và an toàn cho bệnh nhân. Ngoài ra, sự phát triển của inox siêu bền cũng hứa hẹn một tương lai sáng sủa, khi các nhà nghiên cứu đang tìm cách chế tạo inox bền hơn, chịu nhiệt và chống ăn mòn tốt hơn, đặc biệt là trong ngành hàng không, nơi yêu cầu độ bền cao.
Khả năng tái chế cao của inox cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tính bền vững, giúp giảm tác động đến môi trường. Với xu hướng tiêu dùng xanh, người tiêu dùng hiện nay ưu tiên lựa chọn các sản phẩm làm từ vật liệu tái chế và bền vững, khiến inox trở thành lựa chọn hàng đầu nhờ vào tuổi thọ và khả năng tái chế vô hạn.
Tham khảo: Giá thu mua phế liệu inox hôm nay tại Phế liệu Sơn Báu.
Inox đã và đang khẳng định vai trò quan trọng trong đời sống hiện đại nhờ độ bền vượt trội và khả năng tái chế hoàn toàn. Với xu hướng phát triển bền vững, inox sẽ tiếp tục mở rộng ứng dụng trong tương lai, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao và năng lượng sạch.
Chúng tôi khuyến khích bạn tìm hiểu thêm những cách mới nhằm bảo quản vật dụng inox tốt hơn nhằm tăng thêm tuổi thọ cho sản phẩm của mình. Hoặc nếu bạn đang có nhu cầu bán các vật dụng inox thì hãy liên hệ dịch vụ thu mua phế liệu inox tại Phế Liệu Sơn Báu với mức giá cao so với thị trường!
